Sprzedaż działki budowlanej w Zalasewie (lub dowolnej innej miejscowości w Polsce) podlega ogólnym przepisom podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT). Podatek ten wynosi 19% od dochodu (przychód minus koszty nabycia i udokumentowane wydatki). Nie zależy on od lokalizacji, ale od czasu posiadania nieruchomości i ewentualnego skorzystania z ulg. Poniżej wyjaśniam praktyczne aspekty 5-letniej zasady oraz ulgi mieszkaniowej, z przykładem dla osoby sprzedającej działkę budowlaną pod budowę domu. Przepisy te obowiązują w 2025 r. bez istotnych zmian w porównaniu do lat poprzednich.
5-letnia zasada – kiedy sprzedaż jest zwolniona z podatku?
Zasadniczo, jeśli sprzedasz działkę po upływie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym ją nabyłeś lub wybudowałeś, dochód z tej transakcji jest całkowicie zwolniony z podatku dochodowego. Nie musisz składać PIT-39 ani wpłacać 19% PIT. Na przykład: Kupiłeś działkę w Zalasewie w czerwcu 2020 r. – 5 lat mija z końcem 2025 r. Sprzedaż w styczniu 2026 r. jest bez podatku. To dotyczy także działek budowlanych, o ile nie były używane do działalności gospodarczej.
Kiedy płacisz 19% PIT?
Jeśli sprzedaż następuje przed upływem 5 lat, powstaje obowiązek podatkowy. Dochód = cena sprzedaży minus (koszt nabycia + udokumentowane wydatki, np. notariusz, podatek PCC). Podatek 19% płacisz do 30 kwietnia roku następnego po sprzedaży (w zeznaniu PIT-39). Przykładowo: Dochód 100 000 zł – podatek 19 000 zł. Brak zwolnienia, chyba że skorzystasz z ulgi.
Ulga mieszkaniowa – jak uniknąć podatku przed 5 latami?
Nawet przy sprzedaży przed 5 latami możesz uniknąć podatku, jeśli w ciągu 3 lat od końca roku sprzedaży reinwestujesz cały dochód w cele mieszkaniowe. Ulga ta (art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o PIT) pozwala na zwolnienie z PIT, o ile środki wydasz na:
- Zakup, budowę lub remont własnego mieszkania, domu lub spółdzielczego lokalu mieszkalnego.
- Nabycie gruntu pod budowę domu (działka budowlana).
- Spłatę kredytu hipotecznego na cele mieszkaniowe.
Warunki ulgi:
- Reinwestycja musi być udokumentowana (faktury, umowy).
- Cały dochód – nie możesz przeznaczyć tylko części.
- Ulga nie dotyczy sprzedaży na cele inwestycyjne (np. flipowanie nieruchomości).
- Jeśli nie reinwestujesz w terminie, tracisz ulgę i płacisz 19% z odsetkami.
Dla działki budowlanej: Sprzedaż podlega uldze, jeśli środki idą na cele mieszkaniowe, np. budowę własnego domu.
Praktyczny przykład: Sprzedaż działki budowlanej pod dom w Zalasewie
Załóżmy, że Jan kupił działkę budowlaną w Zalasewie w lipcu 2021 r. za 200 000 zł (plus koszty 10 000 zł). W 2025 r. (przed upływem 5 lat) sprzedaje ją za 400 000 zł. Dochód: 400 000 zł – 210 000 zł = 190 000 zł.
- Bez ulgi: Płaci 19% PIT = 36 100 zł (do 30 kwietnia 2026 r., PIT-39).
- Z ulgą mieszkaniową: Jan reinwestuje 190 000 zł w ciągu 3 lat (do końca 2028 r.) na budowę własnego domu (np. fundamenty, materiały). Udokumentuje wydatki – podatek = 0 zł. Jeśli wyda tylko 150 000 zł, ulga obejmie tę kwotę, a od reszty 40 000 zł zapłaci 7 600 zł PIT.
W Zalasewie, jako podpoznańskiej miejscowości, działki budowlane często służą pod domy jednorodzinne, co idealnie pasuje do ulgi. Pamiętaj o konsultacji z urzędem skarbowym lub doradcą podatkowym, bo indywidualne przypadki mogą różnić się (np. spadek po spadku liczy się od nabycia przez spadkodawcę).